Ljudi su tek u poslednjih 3.000 godina postali sposobni da vare mlečne proizvode nakon detinjstva, a to je posledica genetske mutacije zbog koje su postali tolerantni na laktozu.
Stručnjaci sa Univerziteta „Johan Gutenberg” proučavali su ostatke ratnika iz bronzanog doba poginulih oko 1.250 godina pre nove ere u dolini reke Tolense u Nemačkoj. DNK analize pokazale su da je tek svaki osmi čovek imao gen koji je omogućavao razlaganje i probavu mlečnog šećera – laktoze. Genetska mutacija omogućava da ljudi i posle ranog detinjstva nastavljaju da proizvode enzim laktazu, potrebnog za razlaganje laktoze.
Oko 90 odsto stanovništva koje danas živi na tom području ima sposobnost da razlaže laktozu, što znači da se mutacija proširila u poslednjim nekoliko hiljada godina. Vođa studije profesor Joakim Burger kaže da je to neverovatna razlika u genetskoj strukturi imajući u vidu da se ona odigrala u rasponu od oko 120 generacija. Istraživanje, objavljeno u časopisu Current Biology, otkrilo je da su osim tolerancije na laktozu i par drugih varijacija, genomi ratnika iz bronzanog doba slični onima od današnjih stanovnika severne Nemačke i područja oko Baltika.
Profesor Danijel Vegman, sa Univerziteta u Friburgu u Švajcarskog, smatra da je jedino objašnjenje snažna prirodna selekcija. „Smatramo da su tokom proteklih 3.000 godina pojedinci sa ovom genetskom mutacijom u odnosu na one bez imali veće šanse da dožive zrelost i iza sebe ostavljali više dece, koja su imala bolje šanse da i sama prežive”, objašnjava Vegman.
Inače, proizvodnja laktaze kod sisara postepeno se smanjuje sazrevanjem, što je slučaj sa i kod ljudi. Međutim, mnogi ljudi iz Evrope, Srednjeg istoka, Indije i istočne Afrike imaju genetsku mutaciju koja omogućava lučenje laktaze i nakon sazrevanja. U Evropi od 10 do 20 odsto stanovništva nema tu genetsku mutaciju i netolerantni su na laktozu iz mleka. Sa druge strane, stanovništvo jugoistočne Azije u velikoj većini nema taj gen i netolerantno je na laktozu.
(Izvor RTS)
