Izgleda čupavo i živi na dnu okeana.
Na dnu središnjeg dela Arktičkog okeana, koje je prekriveno ledom i udaljeno od bilo kakve obale, jako je teško pronaći bilo kakav izvor hrane. Kada naučnici na tom području skupe uzorke jezgra morskog dna, obično izvuku gomilu blata u kojem se nalazi samo nekoliko organizama vidljivih golim okom.No, 2011. godine su u jednome uzorku pronašli nešto što nalikuje na morskog „polarnog medveda”, kako je to biće opisala studentkinja koja ga je uočila.
Kada su se naučnici 2016. vratili na isto mesto sa svetlima i kamerama, pronašli su na vrhu ugaslog podmorskog vulkana područje koje je gotovo potpuno bilo prekriveno sunđerima. I ostali su u šoku jer nisu znali čime su se ova bića mogla hraniti.
„Ono što je izgledalo kao belo krzno, zapravo je bilo deo sunđera. Na ovome području možete na svakom kvadratnom kilometru naći jednu spužvu. Tako da smo pomislili kako se radi o velikoj slučajnosti što smo naleteli na tu životinju”, rekla je morska biološkinja Antje Boetius iz Instituta Alfred Vegener u Nemačkoj.
Čime se ti sunđeri hrane?
Kada su se naučnici 2016. vratili na isto mesto sa svetlima i kamerama, pronašli su na vrhu ugaslog podmorskog vulkana područje koje je gotovo u potpunosti bilo prekriveno sunđerima. I ostali su u šoku jer nisu znali čime su se ova bića mogla hraniti, piše National Geographic.Ispostavilo se da su se morske spužve gozbile fosilizovanim ostacima nekadašnje kolonije cevastih crva; što znači da je ovo prvi put da je pronađena životinja koja se hrani fosilima. Naime, spužve su vrlo jednostavne, ali uspešne životinje. Nemaju mišiće, živce, organe. No, imaju jednu osobinu koja im pomaže da se prilagode i prežive u širokom rasponu okruženja – oslanjaju se na pomoć mikroba.
One u svojim šupljikavim telima ugošćuju različite zajednice mikroba, kao što su bakterije, mikroalge i arheje. Ovi mikrobi mogu značajno doprineti metabolizmu svog domaćina; što se ispostavilo da je slučaj i kod ovih arktičkih sunđera.
Simbioza s bakterijama
Većina spužvi na tom području (Langseth Ridge) su bakteriospužve, odnosno značajan postotak njihove mikrobne populacije čine bakterije. Pokazalo se da su bakterije koje naseljavaju ove sunđere ključne za njihovu čudnu ishranu.Nekada davno, pre više hiljada godina, te vulkanske podvodne planine bile su aktivne. Takva hidrotermalna područja olakšavaju razvoj ekosistema, čak i u tamnim, hladnim vodama pri čemu su i nastale kolonije cevasti crva.
Kako su spužve provodile mnogo vremena hraneći se fosilima cevastih crva, verovatno je došlo do razmnožavanja simbiotskih bakterija koje su im pomagale u varenju hrane. Odrasle spužve su zatim preneli ovaj vrlo prilagođen mikrobiom na sledeću generaciju.
Kad su podmorske planine postale neaktivne i ohladile se, izumrli su i okolni ekosistemi ostavljajući za sobom svoje fosilne ostatke. A spužve se sada mogu njima hraniti uz pomoć svojih mikroba, navodi Science Alert. „Stvarno je neverovatno to da ovi sunđeri koriste izvore hrane koji nisu probavljivi drugim organizmima. To potvrđuje ranija otkrića da simbioza s bakterijama omogućuje veliku fleksibilnost u nabavci hrane”, kazao je morski ekolog Jasper deGijsa Univerziteta Amsterdam.
Odnekud stigle larve
Postavlja se pitanje kako su spužve, za koje se čini da se skoro uopšte ne kreću, uspele na ovome području doći do ove gozbe fosilizovanih crva. Morski biolog Autun Purser iz Instituta Alfred Vegener smatra da su na to mesto stigle kao larve: „Postoje kolonije sličnih sunđera u južnim norveškim vodama, tako da je moguće da su larve došle otuda. Neke od njih su zapele na vrhu i neočekivano zatekle obilje hrane.”.
Kako su spužve provodile mnogo vremena hraneći se fosilima cevastih crva, verovatno je došlo do razmnožavanja simbiotskih bakterija koje su im pomagale u varenju hrane. Odrasle spužve su zatim preneli ovaj vrlo prilagođen mikrobiom na sledeću generaciju nakon što su iz svojih tela rodile nove genetski identične sunđere.
Spužve se, takođe, mogu razmnožavati i polno, ali larve može odneti morska struja, što je rizičan faktor ako živite u negostoljubivom području.Istraživanje pod naslovomGiant sponge grounds of Central Arctic seamounts are associated with extinct seep lifeobjavljeno je u časopisu Nature Communications.
(Ilustracije Institut Alfred Wegener/Antje Boetius)
(Izvor Indeks)
