Ljudi koji odbijaju vakcinisanje su, u proseku, manjih kognitivnih sposobnosti, odnosno manje inteligencije, pokazalo je veliko istraživanje objavljeno u časopisu Brain, Behavior and Imunity.
Budući da je sticanje kolektivnog imuniteta na SARS-CoV-2 glavni preduslov za vraćanje normalnom životu, naučnici su tokom pandemije sproveli brojna istraživanja uticaja različitih socijalnih, bihejvioralnih, kulturnih i drugih činilaca na kolebljivost u vezi sa cepljenjem.Primerice, ugledni američki nestranački trust mozgova Pew Research otkrio je zanimljivu korelaciju između niza različitih činilaca i nesklonosti vakcinaciji među Amerikancima. Istraživanje je pokazalo da na kolebljivost, između ostalog, utiču: dob (mlađi su kolebljiviji od starijih od 65), etnička pripadnost (Azijati su najmanje kolebljivi, a crnci najviše), religioznost (ateisti su najmanje kolebljivi, a evangelički protestanti najviše), politička pripadnost (konzervativci su više kolebljivi, a liberali manje).
Slično istraživanje Pex Research-a ranije je opširnije opisano, u kojem utvrđeno, takođe, da postoji jaka povezanost između nepoverenja u vakcine i nepoverenja u vlast i da kolebljivost značajno zavisi od stepena obrazovanja.
Povezani IQ i kolebljivost
Autori nove studije u uvodu pišu da je u toku pandemije otkriveno više činilaca koji daju jasna predviđanja novoa kolebljivosti prema cepljenju protiv kovida-19. Iako postoje istraživanja koja su pokazala da ljudi s nižim kognitivnih sposobnosti imaju problema s nefarmakološkim epidemiološkim merama (držanje distance, maske, higijena itd.), uloga inteligencije u odbijanju vakcine protiv kovida-19 ranije nije bila istražena. Da li se mišljenje naučnika o maskama stvarno promenilo?
Tim naučnika, uglavnom epidemiologa i psihologa s londonskog Univerziteta Koledž i univerziteta u Edinburgu odlučio je stoga daispita povezanost rezultata niza testova inteligencije i kolebljivosti u vezi s vakcinisanjem na temelju prijava vlastitih stavova. Istraživanje je upriličeno nakon što je cepivo „AstraZeneke” uspešno prošlo ispitivanja.
Podaci hiljada učesnika
U njemu su korišćeni podaci iz studije COVID Survey koja prati pandemiju, a sastavni je deo longitudinalne studije Understanding Society (Main Survey)koja niz godina na razne teme prati desetine hiljada domaćinstava u Velikoj Britaniji.U sedmici posle objave rezultata uspešnog testiranja prve delotvornevakcine (novembar/decembar 2020.) prikupljeni su podaci o namerama od 11.740 osoba (6.702 žene) uzrasta od 16 do 95 godina.
Rezultati ispitivanja opštih kognitivnih funkcija utvrđeni su, pak, na temelju šest testova prikupljenih u Main Survey–u 2011/12, pre početka pandemije.Među učesnicima ispitivanja oko 17,2%, odnosno njih 1.842, naznačilo je da se dvoumi povodom cepljenja.
Isključeni drugi činioci
Autori su prvo rezultate kontrolisali tako da isključe moguće uticaje starosti, pola i etničke pripadnosti. To je bilo važno učiniti jer se očekivalo da će, na primer, stariji, koji nevakcinisanjem reskiraju više biti manje kolebljivi. I posle takvog prilagođavanja studija je pokazala da je verovatnoća kolebljivosti u vezi s cepljenjem i dalje značajno veća među osobama s manjim kognitivnim sposobnostima.Tim je, takođe, sproveo prilagođavanja za mentalno i telesno zdravlje i za status zaštite domaćinstva, ali oni nisu imali uticaja na rezultate.
S druge strane, kontrola upriličena u vezi sa stepenom obrazovanja dovela je do delimičnog slabljenja rezultata. Drugim rečima, nivo obrazovanja uticao je na kolebljivost (obrazovaniji su bili manje kolebljivi), čak i kada je ovaj uticaj isključen verovatnoća uprliva inteligencije na kolebljivost i dalje je ostala značajna.
Manja kognicija, veća skepsa
Ovo se moglo poslednje očekivati, jer postoji povezanost između kvocijenta inteligencije i stepena obrazovanja i to u oba smera. Naime, ne samo da ljudi viših kognitivnih sposobnosti u proseku postižu viša akademska postignuća nego su istraživanja pokazala da svaka godina obrazovanja podiže IQ za oko tri boda. Autori su, takođe, utvrdili da je postojala linearna povezanost kolebljivosti u vezi s vakcinacijom u celom rasponu kognitivnih rezultata. Drugim rečima, što su bile manje kognitivne sposobnosti učesnika, to je bila veća njihova kolebljivost.
Naučnici u svojem radu ističu da njihovo istraživanje ima jedno važno ograničenje, a to je da se temelji na izjavama ljudi o vlastitim namerama, a ne na stvarnom ponašanju česnika. Drugim rečima, i nisu imali informacije o tome ko se od ispitanika u stvarnosti vakcinisao, a ko nije.
Inteligentniji manje zbunjeni
U svojem izveštaju naučnici predstavljaju moguće tumačenje za povezanost koju su zabeležili: „Netačne informacije na društvenim mrežama mogu zakomplikovati pojedinačno donošenje odluka, što dovodi do toga da ljudi s nižim rezultatima testova kognitivnih sposobnosti postaju kolebljiviji. Budući da su studije sprovedene pre početka vakcinisanja pokazale da osobe s nižim kognitivnim sposobnostima, takođe, u većim postocima obolevaju od kovida-19, novi nalazi sugerišu moguće dodatno opterećenje brojevima obolelih.”
Naravno, treba imati na umu da na kolebljivost utiču mnogi činioci, a ne samo inteligencija, i da rezultate treba shvatiti kao pokazatelje statističke povezanosti. Drugim rečima, ne može se reći da je svako ko je kolebljiv u vezi s cepljenjem neinteligentan, i obratno.
(Izvor Indeks)
