Studija otkrila zabrinjavajuće stanje: tlo brže propada nego drugde u Evropskoj uniji.
Kada je tlo zdravo, ono čuva i odvodi vodu. Na njemu se uzgaja 95 posto hrane koju konzumiraju ljudi, a kada se dogodi degradacija tla, temeljni životni procesi koji se u njemu odvijaju ne mogu ispravno funkcioniaati.U nekim delovima Sredozemlja tlo brzo propada, a zemlja se pretvara u pustinju brže nego bilo gde drugde u Evropskoj uniji, pokazala je nova analiza. Stručnjaci upozoravaju da je kombinacija neodrživih načina tretiranja zemljišta i klimatskih promena iscrpila ograničene resurse do kritične točke.
Plitka tla posebno su osetljiva na prodor morske vode, eroziju, sušu i požare. Zapravo, u ovom području već je uočena najviša stopa erozije u EU i istovremeno najniža količina organske tvari u tlu.
Nedavna publikacija Evropske komisije o zdravlju zemljišta pokazala je da do 70 posto tla u zemljama EU gubi sposobnost pružanja ključnih ekoloških funkcija, piše portal Science Alert. Plitka tla posebno su osetljiva na prodor morske vode, eroziju, sušu i požare. Zapravo, u ovom području već je uočena najviša stopa erozije u EU i istovremeno najniža količina organske tvari u tlu.U međuvremenu, gusta naseljenost rezultirala je izgradnjom novih velikih betonskih i asfaltnih ulica i onečišćenjem tla teškim metalima i pesticidima.
Kada je tlo zdravo, ono čuva i odvodi vodu. Na njemu se uzgaja 95 posto hrane koju konzumiraju ljudi, a kada se dogodi degradacija tla, temeljni životni procesi koji se u njemu odvijaju ne mogu ispravno funkcionisati.Degradacija tla je pogoršanje nekih ili svih svojstava tla čime ono postaje manje pogodno ili je skroz neupotrebljivo za proizvodnju hrane.
Poznato je da mravi i gliste pomažu u regulaciji hranjivih tvari pod zemljom, a njihovo delovanje podupire sam integritet tla. Jesu li se ove prizemne zajednice promenile zbog ljudskog delovanja? I kako to utiče na njihovo okruženje?
Degradacija se javlja i kao posledica pogoršanja fizičkih, hemijskih i bioloških svojstava tla, a rezultira zbijanjem, salinizacijom, acidifikacijom, onečišćenjem tla, gubitkom tla zbog erozije, gubitkom organske tvari tla, smanjenom biološkom raznolikošću ili dezertifikacijom.Sredozemlje je oduvek cenjeno područje zbog paradajza, grožđa i maslina, no takvu je dragocenu zdravu hranu i način njene proizvodnje sve teže održati.
Uprkos tome sprovedeno je vrlo malo istraživanja o faktorima koji potencijalno pridonose degradaciji tla u sredozemnoj oblasti. Mnoge ranije studije fokusirane su na degradaciju tla usled erozije, a samo su neke razmatrale i učinke biološke degradacije.Poznato je da mravi i gliste pomažu u regulaciji hranjivih tvari pod zemljom, a njihovo delovanje podupire sam integritet tla. Jesu li se ove prizemne zajednice promenile zbog ljudskog delovanja? I kako to utiče na njihovo okruženje? Na to pitanje autori istraživanja nemaju odgovore i tvrde da im ponestaje vremena da ih pronađu.
Suše su u Sredozemlju sve češća pojava još od pedesteih gpdina prošlog veka i već su prisilile neke poljoprivrednike da napuste svoju zemlju, reskirajući dezertifikaciju, a ona može povećati mogućnost češćih šumskih požara. „Promene u poljoprivrednim sistemima, zajedno s ostalim promenama u korišćenju zemljišta, rezultiraju kritičnim količinama gubitka staništa”, ističu autori.Ova saznanja posebno su zabrinjavajuća jer mediteransko područje karakteriše izvanredna biološka raznolikost s velikim brojem endemskih vrsta.
U novoj studiji, prvoj koja je proučila i sažela podatke o stanju tla u evropskome delu Sredozemlja, ističe se da još ne postoji posebno zakonodavstvo EU koje štiti ruralna tla od urbanizacije.Problemom zaslanjivanja tla ne bave se ni posebne politike EU, uprkos tome što je studijom utvrđeno da ono predstavlja veliku pretnju. „Uočili smo opšti nedostatak redoviih sistemskih procena mediteranskog tla i formalnih ovlašćenja koja bi omogućile prikupljanje i sintezu dostupnih informacija”, kažu autori studije objavljene u naučnom časopisu Science of the Total Environment.
(Izvor Zimo)
