Mehurići izlaze iz flaše šampanjca brzinom kojom se izduvni gasovi izbacuju iz lovca F-16, a fizika je u osnovi ista.
Francuski naučnici koji su proučavali fiziku šumećeg alkohola, došli su do jednog neobičnog i zanimljivog zaključka. Mehurići koji izlaze iz otvorene boce šampanjca, čine to brzinama koje se mogu videti pri kretanju aviona, piše „Popular mehaniks”. To su identifikovali pomoću brzih kamera snimajući boce šampanjca sačuvane na raznim temperaturama, kako bi analizirali šta se događa nakon vađenja čepova.
U milisekundama nakon otvaranja boce mehurići se iz nje oslobađju tako brzo da formiraju zamrzavajući udarni talas nazvan Mahov disk, sličan tragu koji se stvara prilikom kretanja aviona i raketa, navodi se u istraživanju objavljenom u časopisu„Sajens advans”.
„Naš cilj je bio da utvrdimo šta se događa tokom snažne dekompresije gasova odmah nakon iskakanja plutenog čepa, a fenomenološka povezanost sa aeroinženjerstvom pravo je iznenađenje”, kaže fizičar Žerard Ližer-Beler sa Univerziteta Rems. Koliko se brzo ovi gasovi oslobađaju? Ližer-Beler kaže da mehurići iz boce mogu dostići brzinu do Mah 2, dvostruko veću brzinu zvuka. Ti nadzvučni gasovi se pokreću ekstremnim promenama pritiska u boci, prenosi hrvatski „Ekspres”.
Tokom fermentacije se otopljeni mehurići gasova ugljen-dioksida formiraju u tečnosti. Ti otopljeni mehurići se zadržavaju u tečnosti pod pritiskom ugljen-dioksida u boci šampanjca. Kad čep iskoči, sav taj gas se oslobađa.
Količina pritiska u boci zavisi od temperature na kojoj se boca drži. Ližer-Beler i njegov tim su otkrili da ako se boca šampanjca čuva na 20 stepeni Celzijusa, pritisak u njemu raste do 7,5 bara. Ako boca dosegne temperaturu od otprilike 30 Celzijusa, pritisak u boci može porasti na 10,2 bara.
Kad se pusti pritisak, temperatura ugljen-dioksida izbačenog iz boce (i vodene pare u blizini) pada, a gasovi se kondenzuju u maglu. To se događa zbog pojave koja se naziva adijabatsko hlađenje. Kako se volumen gasova povećava, njegova temperatura opada.
Ližer-Beler kaže da je glavni izazov bio snimanje snimaka otvaranja šampanjca i izlaska čepa. On i njegov tim često koriste snimke velike brzine za proučavanje fizike svakodnevnih predmeta, a prethodno su objavili rad koji proučava fiziku pucanja mehurića šampanjca.
(Izvor Sputnjik)
