Sićušni magnetski roboti, veliki kao dvadesetina ljudskoga crvenog krvnog zrnca, koji se ubrizgaju u ljudski organizam, mogli bi se upotrebiti za lečenje krvarenja u mozgu uzrokovanih aneurizmama, objavili su britanski i kineski naučnici. U studiji koju je vodio Fakultet za inženjerstvo Univerziteta Edinburgu pomenuti istraživači su to dokazali. Taj postupak bi u dogledno vreme omogućio precizno lečenje aneurizmi mozga uz relativno nizak rizik za zdravlje pacijenta. Takva krvarenja, inače, svake godine širom sveta uzrokuju oko 500.000 smrtnih slučajeva.
Aneurizma je krvlju ispunjena izbočina na moždanoj arteriji koja se može prsnuti i izazvati smrtonosno krvarenje ili rezultirati moždanim udarom ili invaliditetom. U laboratorijskim ispitivanjima na zečevima istraživači su koristili magnetske nanobote sastavljene od lekova za zgrušavanje krvi u omotaču koji se otopi na određenim temperaturama. U arteriju su ubrizgali nekoliko stotina milijardi magnetskih nanorobota od kojih je svaki zapremao dvadeseti deo crvenog krvnog zrnca i potom su ih do mjesta aneurizme daljinski vodili kao roj pomoću magneta i snimanja.
Magnetski izvori van tela su zatim podstakli grupisanje robota unutar aneurizme i zagrevanje do tačke topljenja, oslobađajući prirodni protein za zgrušavanje krvi koji blokira aneurizmu da se spreči ili zaustavi krvarenje u mozgu. Pri tome postupku lek se oslobodio baš na onome mestu ge je trebalo onemogućiti ili zaustaviti krvarenje. Prema mišljenju naučnika studija ukazuje na optimističku budućnost. Naime, minijaturnim robotima bi ee moglo daljinski upravljati da izvršavaju složene zadatke u ljudskom telu – poput ciljane isporuke lekova i obnove organa, a na minimalno invazivan način.
„Nanoroboti bi mogli otvoriti nove granice u medicini, potencijalno omogućujući da obavimo hirurške zahvate uz manje rizika u odnosu na konvencionalno lečenje i da lekove ciljano i precizno dovedemo do teško dostupnih delova u organizmu”, rekao je jedan od koautora studije, dr Ći Čou sa Fakulteta inženjerstva u Edinburu. On i saradnici smatraju da je studija pokazala da nanoboti mogu prenositi lekove do preciznih lokacija, a da pritom izostane opasno curenje u krvotok, što je – kako su istakli – ključan test sigurnosti i delotvornosti tehnologije.
Ujedno bi nanoboti smanjili potrebu za implantatima u lečenju moždanih aneurizmi, poput spirala ili stentova (mrežaste cevi), Istovremeno bi ovakvi postupci umanjit rizik od da telo odbaci implantat. Studiju, objavljenu u časopisu za nanoznauku i nanotehnologiju Small, vodili su članovi timova iz Velike Britanije i Kine. Ista grupa naučnika osmislila je i nanorobote za uklanjanje krvnih ugrušaka koji su već pokazali uspešnim u lečenju moždanih udara.
(Ilustracija Univerzitet Edinburg/Jianrong Wu
(Indeks)
