Nemački istraživački tim tvrdi da levosurlaši – oni koji grabe predmete ka levoj strani tela – imaju više bora i duže brkove sa leve strane surle, dok su brkovi na desnoj strani potkresani češćim kontaktom sa tlom.
Dok su ljudi podeljeni na desnoruke i levoruke, kod slonova postoji podela na osnovu dominantnije strane na koju koriste surlu. Naučnici su otkrili da je moguće odrediti tu preferenciju na osnovu bora. Kod životinja sa surlom, podela je gotovo pola-pola kada se posmatra strana za savijanje, to jest korišćenje izdužene njuške. Saradnici Humboltovog univerziteta u Berlinu kažu da postoji način da se preferencija kod odraslih životinja odredi i bez posmatranja korišćenja surle.
Nemački istraživački tim tvrdi da levosurlaši – oni koji grabe predmete ka levoj strani tela – imaju više bora i duže brkove sa leve strane surle, dok su brkovi na desnoj strani potkresani češćim kontaktom sa tlom. „Razlika u dužini brkova je velika i uočljiva. Bore su suptilnije, ali i dalje značajne. Obrasci koje stvaraju bore, barem delimično, zavise od upotrebe”, rekao je dr Majkl Breht, koautor studije sa Humboltovog univerziteta.
Ovo otkriće jedno je od brojnih pojedinosti koje se odnose na nabore na surli koje su istraživači uočili. Istraživanje je objavljeno u časopisu Royal Society Open Science, a Breht i saradnici smatraju da je u pitanju najsveobuhvatnija studija o razvoju bora tokom čitavog životnog veka na surlama azijskih i afričkih slonova. Pomenuti tim je proučavao surle slonova koji su uginuli, a i fotografije živih slonova, i otkrio da se rastojanje između nabora na surli odraslih slonova smanjuje od korena ka vrhu. Utvrđeno je i da azijski slonovi imaju mnogo više bora na gornjoj strani surle nego afrički slonovi, a dalja analiza je pokazala da je to posledica većeg broja bora u obliku dubokih nabora.
Majkl Breht je naglasio da bore čine surlu fleksibilnijom – kao kod harmonike. Rečena pretpostavka bi mogla biti od pomoći u objašnjavanju zašto azijski slonovi imaju više bora na surli. Kako dotični naučnik primećuje, afrički slonovi imaju dva izraštaja nalik na prste na vrhovima surli koje koriste za hvatanje predmeta, dok azijski slonovi imaju samo jedan. Kao rezultat toga, za razliku od afričkih slonova, azijski slonovi često obmotavaju surlu oko predmeta kako bi ih čvršće uhvatili.
„Da bi mogli da obuhvate predmet, surla im mora biti fleksibilnija, zato i mislimo imaju mnogo više bora”, objasnio je Breht. Nemački naučnici su primetili da broj bora nije jednak na obe strane surle slona i to doveli u vezu sa tim na koju je stranu životinje češće koriste. Poznato je da slonovi imaju bore na surli pri rođenju, a ovo istraživanje rasvetljava to kako se one formiraju u materici. Kada su istraživači proučavali fetuse slonova, otkrili su da se od 80. do 150. dana gestacije broj bora na surli udvostruči na svakih dvadesetak dana, a potom dramatično uspori.
„Kasnije se bore polako razvijaju, ali brže kod azijskih nego kod afričkih slonova”, navodi se u saopštenju. Breht ističe da su surle slonova visoko specijalizovane, dodajući da su njihove bore mapirane na neuronima u moždanom stablu: „Surla je neverovatan organ za hvatanje koji je veoma neobičan. Ima više mišića nego bilo koja druga struktura tela kod sisara. Jedino sa čim se može uporediti je ruka.”,
Proboscis (surla, rilica) je izdužena tvorevina na glavi životinja. Kod beskičmenjaka termin se najčešće odnosi na cevaste usne tvorevine sa funkcijom u lovu i ishrani, dok kod kičmenjaka obično označava izduženu njušku. Termin potiče od grčke reči: pro – ispred, spreda, pre + bosco – hraniti, negovati.
(RTS)
