Ako ste stariji od 40 godina i jednog vam se jutra učinilo da ste odjednom ostareli – možda to ne umišljate. Naučnici su ustanovili da ljudi najviše ostare u dva navrata: prvi u proseku dolazi s 44 godine, a drugi sa 60. „Ne menjamo se samo postupno. Ima perioda kada dolazi do drastičnih projena. Ispostavilo se da se to događa sredinom četrdesetih, a zatim u ranim šezdesetim”, kazao je genetičar Majkl Snajder sa Univerziteta Stenford u SAD, prenosi Science Alert.
On i saradnici su proučavali biologiju starenja da bi bolje razumeli se promene događaju i na koji način. Pratili su grupu od 108 odraslih, koji su nekoliko godina na svakih nekoliko meseci davali biološke uzorke. Svaki učesnik je u toku 626 dana prosečno predao 47 uzoraka. Uočili su da kod nekih stanja, poput Alchajmerove i kardiovaskularnih bolesti, rizik ne raste postupno s vremenom, već naglo nakon određenog uzrasta. Stoga su odlučili pobliže izuče biomarkere starenja da pokušaju da prepoznaju povezane procese.
Analizirali su različite vrste molekula, uključujući RNK, proteine, lipide i taksone mikrobioma creva, kože, nosa i usne šupljine. Nakon toga su zapazili da u ljudskom telu u dva životna doba dolazi do značajne promene u količini različitih vrsta molekula. U toku jednog ili oba promijenilo se otprilike 81 posto proučavanih molekula. Promene su dosegle vrhunac sredinom četrdesetih, a zatim ponono početkom šezdestih godina.
U vreme vrhunca u četrdesetim zabeležene su promene u molekulima vezanim za metabolizam lipida, kofeina i alkohola, kardiovaskularne bolesti i disfunkcije kože i mišića. Vrhunac ranih šezdestih bio je povezan s metabolizmom ugljenih hidrata i kofeina, kardiovaskularnim bolestima, kožom i mišićima, imunološkom regulacijom i radom bubrega. Kod žena prvi vrhunac obično dolazi kada ulaze u menopauzu ili perimenopauzu, s tim da istraživači smatraju da proces menopauze nije glavni uzročnik jer su i muškarci u istome razdoblju prolazili kroz značajne molekularne promene. Istraživanje Nonlinear dynamics of multi-omics profiles during human aging objavljeno je u časopisu Nature Aging.
(Ilustracija Shutterstock)
(Indeks)
