Novo istraživanje pokazalo je da u černobiljskim ekosistemima, uništenim radijacijom, ima mnogo više crnih žaba nego svetlije, žute boje. Naučnici smatraju da je vrsta hyla orientalis s više pigmenta melanina, koji uzrokuje tamnjenje kože, uspešnije preživela nuklearnu nesreću 1986. nego žabe sa svetlijom bojom kože, što je dovelo do današnje populacije u kojoj dominiraju tamnije jedinke.
„Zračenje može oštetiti genetski materijal živih organizama i generisati nepoželjne mutacije. Pokušali smo ustanoviti prilagođavaju li se neke vrste životu uz zračenje”, napisali su istraživači. „Kao i drugi zagađivači, zračenje bi moglo biti vrlo jak selektivni faktor, favorizujući organizme koji imaju mehanizme prilagođavanja područjima pod radijacijom.” U Nuklearnoj elektrani Černobilj u Ukrajini 26. aprila 1986. eksplodirao je reaktor, izbacujući radioaktivni materijal u radijusu od 30 kilometara. „Nesreća u Černobilju oslobodila je otprilike 100 puta više energije nego nuklearne bombe na Hirošimu i Nagasaki”, rekao je za Live Science biolog Pablo Burako iz Biološkog instituta Donana u Španiji.
Vlasti su nakon katastrofe evakuisale stanovnike iz kontaminiranog područja i uspostavile zonu isključenja od 2.700 kvadratnih kilometara. Decenijama nakon eksplozije napušteno područje postalo je utočište divljih životinja. Burako i kolege hteli su da istraže kako je ovaj nuklearni udes uticao na evoluciju tamošnjih vrsta.Nakon analize više od 200 muških žaba iz 12 različitih ribnjaka u zoni isključenja, naučnici su zaključili da su visoke količine melanina u koži zaštitile žabe od zračenja.
„Poznato je da melanin štiti od zračenja jer izbegava slobodne radikale koji nastaju kada radioaktivne čestice deluju na ćelije. Zračenje može podstaći oksidativni stres i oštetiti bitne strukture za život poput ćelijske membrane ili čak DNK”, objasnio je Burako. Ćelije žaba sa svetlijom bojom kože primile su više štetnog zračenja, zbog čega su u većoj meri uginule nego one s tamnijom kožom.
Istraživanje nazvanoIonizing radiation and melanism in Chornobyl tree frogsobjavljeno je u časopisu Evolutionary Applications.
(Ilustracija German Orizaola/Pablo Burraco)
(Indeks)
