Naučnici su u toku eksperimentisanja s genima miševa stvorili sisara sa šest nogu. Biolozi Anastasija Lozovska i Moises Malo i saradnici iz portugalskog Naučnog instituta Gulbenkijan su nakon čudnog rezultata promenili smer istraživanja. „Nisam ja izabrao projekat, projekat je izabrao mene”, rekao je Mallo. Tim je uporedio mišje embrione od 10 do 17 dana sa i bez funkcionalnih verzija gena Tgfbr1. Ovaj gen učestvuje u signalnom putu koji u formirajućem telu određuje smer od trupa do repa. Signalni put daje uputstvo ćelijama za razvoj stražnjih udova ili spoljnih genitalija.
Kako embrion sisara raste, u njemu nastaju strukture od glave do repa. U ranoj fazi razvoja genetski mehanizmi prelaze s fokusiranja na glavu na produžavanje tela i postavljanje temelja za glavne organske sisteme. Kasnije dolazi drugi prelaz za vreme kojeg aktivacija gena u više slojeva tkiva produžuje trup i stvara rep. Tokom procesa interakcije između novonastalih tkiva stvaraju se strukture potrebne za izlazne kanale i genitalije, piše Science Alert.
„Možda će naše istraživanje moći objasniti zašto zmije nemaju stražnje udove, dok ih ima većina guštera”, navode naučnici. Uprkos prilično dramatičnom položaju dodatnih nogu kod embriona bez funkcionalne verzije Tgfbr1, drugi geni u tim nogama bili su slični onima u normalnim mišjim udovima. Biolozi su zatim pomnije analizirali DNK u mutiranom tkivu noge i uporedili ga s kontrolnim miševima. Pronašli su remodelaciju hromatina: proteini koji kontrolišu pristup ćelijskoj DNK imali su konfiguraciju nogu, umjesto“genitalija.
Istraživači još ne znaju tačan mehanizam pomoću kojeg supresija gena dovodi do dodatnog para nogu. Nadaju da će s boljim razumevanjem procesa osmisliti dodatne alate za rešavanje razvojnih problema i bolesti. Istraživanje Tgfbr1 controls developmental plasticity between the hindlimb and external genitalia by remodeling their regulatory landscape objavljeno je u časopisu Nature Communications.
(Ilustracija Lozovska et al./Nature Communications)
(Indeks)
