Udaljenu oko 50 kilometara od grada Čatarpura u Indiji, hramovi Kharujaho s velikim brojem etrotskih skulptura i specifičnom arhitekturom predstavljaju jedno od najinteresantnijih mesta na svetu. Od kolike su važnosti govori podatak da ih je Unesko uvrstio na svoju listu svetske baštine. Većina je nastala za vreme vladavine dinastije Čandela, od 885. do 1000. godine n.e. U tom periodu je Kharujaho bio i prestonica kraljevstva, zbog čega ne čudi podatak da je kompleks do 12. veka brojao preko 85 hramova na 20 kilometara kvadratnih. Međutim, kako je ovaj region od 13. do 18. veka bio pod kontrolom muslimanskih dinastija, većina ih je uništena. Danas ih postoji 25, najpoznatiji je Kandarija Mahadeva.
Prema lokalnoj legendi, bog Meseca je zaveo prelepu devojku dok je plivala u reci. Ona je nakon 9 meseci rodila sina, koji je kao odrastao čovek ostvario njen san – podigao je hramove na kojima su prikazane ljudske strasti.Zapadni svet ih je otkrio trideserih godina 19. veka, zahvaljujući lokalnom stanovništvu jer su bili sakriveni gustom vegetacijom. Koliko god su međusobom slični, svaki je jedinstven na svoj način.
Svaki prati geometrijski dizajn svojstven hinduističkih hramova, a izgrađeni su od lokalnog peščara sa izuzetkom temelja od granita. Graditelji nisu koristili malter, već su se oslanjali na tehniku „udubljenja i ispupčenja” koja je zahtevala precizno spajanje. Na fasadama je moguće videti scene lova, davno zaboravljenih rituala i seksualnih odnosa. Decenijama nakon otkrića, izazivali su kontroverze. Mnogi ni danas ne razumeju zašto se na njima nalaze skulpture ljudi tokom seksulanih odnosa izrađene do najsitnijih detalja i pitaju se kakve to veze ima s religijom.
Postoji pretpostavka da su kraljevi naređivali izradu i postavljanje skulptura na kojima su prikazane erotske scene da bi podigli natalitet među podanicima. Drugi, pak, veruju da je lokalno stanovništvo bilo zadovoljno svojim životom, zato nije prezalo da pokauže ono što najviše ceni. Naučnici se delimično slažu sa ovom tvrdnjom i smatraju da je neizostavni deo hindustičke tradicije – kama, kao suštinski deo ljudskog života, čije prikazivanje nije neuobičajeno.
(Nacionalna geografija)
