Mumificiranje, pogrebni obred koji se praktikovao hiljadama godina širom sveta, znatno je stariji i rašireniji nego što se verovalo. Novo otkriće kostiju sa znacima namerne mumifikacije u jugoistočnoj Aziji i južnoj Kini pomera povest ove prakse unatrag sve do predneolitskog razdoblja, pre, čak, 12.000 godina, piše Science Alert. Otkriće čini azijske mumije nekoliko hiljada godina starijima od dosad najpoznatijih primera
Narod Činčoro iz Čilea svoje mrtve je mumificirao pre 7.000 godina, dok su drevni Egipćani tu veštinu usavršili pre otprilike 5.600. Razlog zbog kojeg su ovi drevni primeri dosad ostali neotkriveni leži u jedinstvenoj tehnici koja se znatno razlikuje od poznatijih praksi. Prema timu istraživača koji je vodila arheološkinja Hsiao-čun Hung sa Australijskog nacionalnog univerziteta, tela su polagano sušena dimom iznad otvorene vatre tokom dužeg razdoblja. Slični pogrebni rituali zabeleženi su nešto kasnije u Australiji i Novoj Gvineji, gde ih narod Dani praktikuje i danas, što upućuje na moguću kulturnu vezu.
„Naši uzorci ukopa iz jugoistočne Azije ističu izvanredno trajan skup kulturnih verovanja i pogrebnih praksi koje su se održale više od 10.000 godina među zajednicama lovaca-sakupljača”, navode istraživači u svojem naučnom radu. Arheolozi su ranije primetili da mnogi predneolitski ukopi u ovoj oblasti dele zajedničke karakteristike: tela su savijena u čučećem ili fetalnom položaju, čvrsto vezana, a kosti su često pokazivale tragove spaljivanja.
Da bi razjasnili ove pogrebne običaje, Hung i saradnici analizirali su 69 uzoraka kostiju iz 54 ukopa, starih od 4.000 do 12.000 godina, sa 11 različitih nalazišta širom južne Kine, severnog Vijetnama i Indonezije. Koristeći rendgensku difrakciju (XRD) i Furijeovu transformacionu infracrvenu spektroskopiju (FTIR), tražili su promene u strukturi kostiju uzrokovane toplotom. Rezultati su pokazali da je čak 84 posto analiziranih uzoraka bilo izloženo toploti. Na nekim kostima pronađene su naslage čađi i tragovi rezova, što sugeriše da je zagrevanje bilo selektivno, a rezovi su možda služili za drenažu tečnosti ili rasecanje tela.
Na temelju ovih nalaza, istraživači veruju da je proces bio sličan onome koji danas upražnjava narod Dani u Novoj Gvineji. Preminula osoba je čvrsto vezana i obešena iznad vatre niskog intenziteta sedmicama ili čak mesecima. Nakon što telo bude dovoljno mumificirano, usledi pokop. Za razliku od naroda Dani, koji svoje mumificirane pretke izlaže, čini se da su predneolitske kulture pokojnike pokopavale.
Ova otkrića pokazuju da je namerna mumifikacija bila složenija, raznolikija i starija praksa nego što se mislilo. „Tradicija dimljene mumifikacije služi kao uverljiv dokaz dugoročne kulturne postojanosti”, pišu istraživači. „Kroz ovu praksu dimljeni i sačuvani ostaci preminulih omogućili su ljudima održavanje fizičkih i duhovnih veza sa svojim precima, premošćujući vreme i sećanje.”
(Ilustracija The Proceedings of the National Academy of Sciences)
(Indeks)
