Detaljna trodimenzionalna rekonstrukcija fosila cijanobakterije koji su otkriveni u Škotskoj donela je nova naučna saznanja u vezi s nastankom života na Zemlji. Poznate kao plavozelene alge, one su najraniji poznati oblici života. Odgovorne su za prelazak Zemljine atmosfere bogate ugljen-dioksidom u sadašnju atmosferu koja je relativno bogata kiseonikom – zbog fotosinteze.
Postoje u u barama, jezerima, vodenim tokovima, rekama i močvarama, igrale su značajnu ulogu u oblikovanju života na našoj planeti. Tim istraživača koji proučava neke od najranijih fosila pronašao je najstariju vrstu cijanobakterija za koju se zna da je kolonizovala Zemlju. Tim je proučavao fosile iz uzoraka sakupljenih sa poznatog nalazišta fosila Rhynie chert u škotskom Aberdinširu. „Naš najbolje očuvani zapis o ranim kopnenim ekosistemima, pruža priliku da se osvetle aspekti raznolikosti cijanobakterija i ekologije kada su biljke počele da se šire površinom Zemlje. Na sreću, pronašli smo nove uzorke iz rhinie chert koji sadrže cijanobakterije koje bismo mogli detaljnije proučiti pomoću konfokalnog mikroskopa”, napisali su istraživači.
Tim je koristio svetlosnu mikroskopiju i konfokalnu lasersku skenirajuću mikroskopiju super rezolucije za proučavanje nove populacije cijanobakterija. Langiella scourfieldii, koja pripada porodici Hapapolosiphonaceae, uspevala je među ranim kopnenim biljkama pre više od 400 miliona godina – tokom perioda ranog devona.Jedna od njenih glavnih karakteristika je prisustvo pravog grananja. Ovo se dešava kada pojedinačne bakterije rastu jedna pored druge u liniji, pri čemu se neke linije lome u različitim pravcima da bi se stvorila struktura grananja.
Iako su cijanobakterije prilično česta komponenta, mnoge ne pokazuju ovo pravo grananje. Pronalaženjem u Langiella scourfieldii, istraživači bi mogli da potvrde prisustvo bakterije u ovom ekosistemu.„S trodimenzionalnim rekonstrukcijama mogli smo da vidimo dokaze grananja, što je karakteristika cijanobakterija Hapalophonacean”, objasnila je dr Kristin Struli-Derien, naučni saradnik u Prirodnjačkom muzeju i glavni autor studije.„Ovo je uzbudljivo jer znači da su ovo najranije cijanobakterije ovog tipa pronađene na kopnu.”
Kada je Zemlja nastala pre oko 4,5 milijardi godina imala je neizmerno drugačije uslove nego danas. Atmosfera je bila sastavljena od ugljen-dioksida, metana i vodene pare. Cijanobakterije su polako oslobađale kiseonik i menjale sastav atmosfere ka onom koji imamo danas. Ovo je poznato kao Veliki događaj oksidacije/oksigenacije, koji se dogodio od 2,4 do 2,1 milijarde godina.„Cijanobakterije su u ranom devonu igrale istu ulogu kao i danas. Neki organizmi ih koriste za hranu, ali su važne i za fotosintezu. Saznali smo da su već bile prisutne kada su biljke prvi put počele da koloniziraju zemlju i da su se možda čak i takmičile s njima za prostor”, dodala je dr Struli-Derien.Studija je objavljena u časopisu iScience.
(RTS)
